Bloğumuzun teması, yapım şekli, içeriği, içeriğin bir araya getirilmesinde kullanılan yöntemler ve amacı ile ilgili bazı bilgiler vermek istiyorum.
Öncelikle,
"Amatör Balıkçılık" ve "Denizcilik " hobisine gönül veren tüm deniz dostları için "bilimsel veriler ve bilimsel incelemeler içeren, titizlikle hazırlanmış" dolayısıyla bilimsel verilerle yönetilen, kişisel duygu ve düşüncelerin bilgilere "katıştırılmadığı" bloğumuza hoş geldiniz.
"Amatör Balıkçılık" ve "Denizcilik " hobisine gönül veren tüm deniz dostları için "bilimsel veriler ve bilimsel incelemeler içeren, titizlikle hazırlanmış" dolayısıyla bilimsel verilerle yönetilen, kişisel duygu ve düşüncelerin bilgilere "katıştırılmadığı" bloğumuza hoş geldiniz.
Yakın zamanda Balıkçılık ve Denizcilik ile ilgili rehberiniz olabilecek bloğunuz gün geçtikçe geliştirilmektedir.
Blog ismimiz "Türkiye Deniz Balıkları ve Deniz Bilimleri" olduğundan dolayı, temamız deniz canlıları konusunu ele alan "ihtiyoloji" ve deniz bilimleri konusunu ele alan "oşinografi" verilerinden oluşmakta, ayrıca bu verilerin derlenmesiyle de "Amatör Balıkçılık" ve "Denizcilik " hobisine gönül veren tüm deniz dostlarına paylaşıma açılmaktadır.
Akademik veya araştırmacı olalım, hepimiz bilime hizmet edebilir ve aynı zamanda bilimin sunduklarıyla da insanlara hizmet edebilir ve bilgilendirebiliriz. Bilimsel çalışmaları araştırarak titizlikle inceleyen, gözlemleyen ve bu konularda "titiz" çalışmalar yaparak diğer insanları bilinçlendiren herkes kuşkusuz ki bilime ve bilinçlenmeye katkı sağlamaktadır.
Bilim "bardağın boş tarafından bakarak, dolu tarafından ilham almaktır.."
"İlim ve fen 'nin yaşadığımız her dakikadaki safhalarının gelişmesini kavramak ve izlemek şarttır.” Mustafa Kemal ATATÜRK
Teorik ve bilimsel araştırmalar insanlar var olduğundan beri süre gelmektedir. Her dönem insanlar bilime hizmet etmişlerdir ve bu insanların da bilim adına çalışarak çeşitli buluşları yapmaları, çeşitli araştırmalar ve fikirler sonucunda bilgileri paylaşmayı amaçladıkları aşikardır.
Bu süreç insanlığın ilk zamanlarında "geceleri ısınmak için daha iyi şartlarda kapalı yer aramak, gündüzleri güneşin kavurucu sıcaklarından korunmak için yöntemler bulmak, yırtıcılardan ve saldırgan diğer insanlardan korunmak, yiyecek ihtiyacı için avlanmak, avlanmak için av gereçleri geliştirmek, daha koruyucu giysiler yapmak vs.." şeklindeyken, zamanla "daha kolay taşımacılık için tekerleğin, daha kolay ulaşım için çeşitli araçların geliştirilmesi, daha sonra da 1800' lü yıllar itibariyle elektrik ile ilgili yapılan devrimler sonucu ev ve sanayi tipi ilk elektrik şebekelerinin kurulması (ülkemizde ilk kullanım 15 Eylül 1902 / İçel-Tarsus) ve 1900' lü yıllarda eltronik devrimlerin, 1900' lü yılların ortalarında atom ve atom enerjisinin keşfi, 1900' lü yılların ortalarından sonuna doğru "bilgisayar çağı" 'nın gelişmesiyle bilim bu günkü halini almıştır.
Aslında çok kolay bir mantık işlemektedir, mesela "elektrik icat edilmese, şu anda hala ilkel olarak yaşayan canlılar" olacaktık. İnsanoğlunun bu bilgi gelişimi arttıkça bilimsel verileri çığ gibi büyüdü, bunun sonucunda çeşitli karmaşıklıklar da ortaya çıktı, çeşitli derlemeler de yapılarak bazı bilim dalları oluştu.
Nihayetinde "bu bilgi birikiminin bilime daha iyi hizmet edebilmesi için" nesiller boyunca sürdürülmesi gerekiyordu. Bunun için de akademik okulların ilk temelleri atıldı. Hem bilgilerin nesiller boyu aktarılması, hem de bu bilgilerin en iyi şekilde aktarılması ve bu aktarılan bilgilerin de en iyi şekilde çeşitli uygulamalarda ve araştırmalarda kullanılarak "yeni bilim dallarının geliştirilmesi" amaçlandı. Bu sebeple insanlara bu aktarımları en doğru şekilde yapmak, bu aktarımları geliştirmek ve kişilerin yetkinliklerine göre çeşitli seviyeler vermek (doktorluk, doçentlik, profesörlük) adına nihayet akademik öğrenim kurumları oluşturuldu. Bilim yaklaşık 1600 yıldır bu şekilde gelişiyor ve değişiyor.
Özetle herkes bilim adına ve bu bilimsel verilerin paylaşılması adına çeşitli katkılarda bulunarak bilimsel bir çalışma yapabilir. İşte "bloğumuz da bu bilimsel çalışma ilkesini" esas almaktadır. Doğduğumdan beri deniz ve tekne ile iç içe olduğumdan, kaynak arayışlarını yıllarca kitaplardan sağladım. Son on sekiz sene internetin kapılarını araladıktan sonra her konuda (1997 yılından beri), araştırdıklarımı internette de bulmaya başladım. Son on yılda internetin geniş bilgi dağarcığının önemini, nereden doğru ve nereden hatalı bilgileri bulabileceğimi kavradım. İnterneti çeşitli araştırmalarda sıkça kullanmama rağmen, senelerce okuduğum "balık ve balıkçılık" ile ilgili kitaplara rağmen ekstra bilgilere ihtiyacım olduğunu kavradım ve son sekiz senedir "denizcilik ve balıkçılık" adına araştırmalarımı bu dijital ortamda geliştirdim. Ben bir denizci olarak kendi adıma sekiz senedir bu çalışmaları titizlikle yapıyorum, nihayetinde denizcilere ve balıkçılara rehberlik etmesi açısından bunları paylaşmayı da kendime bir borç biliyorum. Bu sebeple bu bloğu itinayla oluşturmaya karar verdim.
Sizlere bloğumuzun yapım aşaması ile ilgili bazı "önemlli" ilkelerimi paylaşmak istiyorum;
- Bu bloğa forum kaynaklı "alıntı" eklenmemiştir,
- Bilimsel etik gereği, referans olarak kullanmış olduğum akademik çalışmalardan dahi "alıntı" yapılmamıştır,
- Farklı blog, forum, site ve hatta bilimsel makale yazıları bile "alıntı yapılmamış", okunmuş, kavranmış, sorgulanmış ve analiz edilerek en doğru bilginin paylaşılması adına "satır satır metne dökülmüş" ve bloğa eklenmiştir.
- Sayfaları (birkaç küçük makro uygulaması ile) oldukça basit yüzlerce tablo ile doldurabilirdim fakat "göz kalabalıklığı yaparak, az veriyle çok paylaşım yapmak" yerine "az tablo ile çok veri paylaşmayı" amaçladım,
- Türkiye' de ilk olarak "dinamik data (Excel)* tabloları" ve "balıkçılık ile ilgili araştırmalar" bir blogda toplandı. Bu ilki oluşturduğum için oldukça mutluyum.
- Özellikle balıklar ile ilgili araştırmalarda hem dünya genelindeki türler ile ilgili, hem Avrupa 'daki, hem de ülkemiz denizlerindeki türler ile ilgili çalışmalar yapılmıştır,
- Yayınlamış olduğum tablolardan ve verilerden, "balıkçının ve denizcinin" kullanım amacına göre daha pratik tablolar da oluşturarak paylaşacağım. Bloğumuz gencecik bir blog olduğundan bu durum günden güne gelişecektir.
- İleri derece "Microsoft Excel" ve diğer ofis programları hakimiyetim sebebiyle "literatürel verilerde harf hatası" bulunmamaktadır. Tablolar ve kendi oluşturmuş olduğum (ve ayrıca yayınlamadığım) tüm elektronik tablolar ileri derece ofis programları ile oluşturulmaktadır,
- Bloğumuz Şubat 2015 tarihi ile ilk kez oluşturulmuş, fakat yaklaşık 8 sene süren bilimsel çalışma ve analizler, okumalar ve yazımlar, dijital kaynaklar ve kitaplar referans alınarak oluşturulmaktadır,
- Tüm bilgiler bilimsel titiz inceleme ve araştırmalar yapılarak; tüketilen kalemlerin, defterlerin veyahut bilgisayar başında geçirilen sayısız saatlerin ürünüdür,
- Bloğumuz biri "Balıkçılık ve balıkçılığı bilinçlendirici unsurlar" diğeri de "Denizcilik ve denizciliği bilinçlendirici unsurlar" olmak üzere temelde iki temadan oluşmaktadır,
- Bloğumuzun yapımında referans olarak alınan bilgiler yukarıda belirtildiği üzere "bilimsel çalışma ve analizler, okumalar ve yazımlar, dijital kaynaklar ve kitaplar referans alınarak " yapılmış olup, reklama girmemesi adına sayıca oldukça yüksek adette okumuş olduğum kitapları referans olarak blogda paylaşamıyorum. Fakat dijital referans olarak kullandığım kaynakları "her sayfanın altında" ayrıca Dış Bağlantılar sayfasında görebilirsiniz.
- Tür veya türler ile ilgili olarak "literatürsel isim hatası" (nomenclature error) olduğunu düşünüyorsanız, ilk önce sinonim (eş isimlilik) unsurunu araştırmalı, sonra itiraz etmeli veya geri bildirimde bulunmalısınız. Çünkü blogtaki tüm veriler belirli periyodlarda güncellenmekte olup, Fishbase ve Calacademy / California Academy of Sciences kaynakları başta olmak üzere birçok ulusal ve uluslar arası kaynak takip edilmektedir. Türlerin sınıflandırılmasında "Eschmeyer 2013" verileri kullanılmasına istinaden bu çalışmalar yürütülmektedir.
- FishBase ve dijital referans olarak kullandığım kaynaklardaki bazı hatalar ile ilgili olarak ayrıca bilimsel çerçevede "araştırma ve saptamalar yapılmış" ve konuların üzerine değinilmiştir,
- FishBase günümüzde ihtiyolojik veritabanı olarak kullanılan "en verimli" veri tabanıdır, birçok akademik çalışma da bu veri tabanını referans alır. Nihayetinde bu veritabanı da işbirlikçi (consorsium) yapısında olduğundan yine akademik çalışmaları referans almakta, ayrıca fotoğraf paylaşımı yapan kişilerin tespitlerinin de eklenmesiyle bilimsel ve bilime hizmet eden bir veri tabanı olarak sürekli gelişmekte ve güncellenmektedir.
Bilgi ve değerli paylaşımlarınızı bekliyorum, tespit etmiş olduğunuz bir tür belki de "literatüre girebilecek yeni bir tür" olabilir. Bunu naçizane hep beraber inceleyerek, yetkili akademik mercilerle paylaşabilir ve bilime katkıda bulunabiliriz.
Bloğumuzu hangi amaçlarla kullanabilirsiniz?
- Balıklar ve balıkçılık ile ilgili rehber ve tür anahtarı olarak kullanabilirsiniz,
- Fotoğraflara ve çizimlere bakarak tür tayini yapabilirsiniz,
- Türünü bildiğiniz (veya öğrendiğiniz) bir balıkla ilgili detaylı verilere ulaşabilirsiniz,
- Türlerini karıştırdığınız bazı balıklar ile ilgili olarak blog içerisindeki sayfalardan "benzer balık türleri" araştırması için oluşturduğum tablolara bakarak bu karmaşadan kurtulabilirsiniz,
- Tür, cins, aile, takım, sınıf vb. taksonlar ile ilgili olarak hem Türkiye, hem de dünya çapında taksonomik ve literatürel bilgilere ulaşabilirsiniz,
- Amatör veya profesyonel olsun, balıkçılık ile ilgili kısıtlama ve sınırları getiren tebliğlere ulaşabilirsiniz,
- Tehlike altında olan türler ile ilgili olarak IUCN Kırmızı Listesi (© Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği) ulaşabilirsiniz.
- Balık avcılığına yeni başladıysanız, balıkların isimlerini detaylı öğrenebilir gerekirse deniz avı yapmayı düşündüğünüzde (özellikle derin su avı) hangi türün hangi derinliklerde bulunabileceğini, beslenme tipini, türlerin akrabalıklarını, maksimum boylarını vb. verileri "literatürsel olarak" yapmış olduğum tablolardan öğrenebilirsiniz,
- Tehlike unsurları içeren (yırtıcılık, yaralama, elektrik çarpması, zehirli diken, zehirli et vb.) türler hakkında bilgiye ulaşabilirsiniz,
- İstanbul ve çevresindeki takipçiler veya Türkiye geneli araştırma meraklıları için "İstanbul Büyükşehir Belediyesi Su Ürünleri Hali' nin 1991/2012 yılları aylık ve yıllık su ürünleri miktarları" ile ilgili olarak yapmış olduğum bazı tablolara ulaşabilirsiniz,
- Meteorolojik tahmin sistemlerine tek çatı altında ulaşabilirsiniz.
- Deniz bilimleri ve denizcilik ile ilgili ilgili rehber olarak kullanabilirsiniz,
"Şu anda bloğumuz YAPIM aşamasındadır, her geçen gün daha da güçlenmektedir. Şu an için sadece temamızın "Balıklar ve balıkçılığı bilinçlendirici unsurlar" konuları üzerine bazı bilgilere yer vermiş bulunmaktayım, yakın zamanda kapsamlar çok daha genişletilecektir."
Bilim ve bilgi denizinin bu küçük sayfasında aradığınız bilgileri bulmanız dileğiyle..
Saygılarımla,
Soner ALPAY
Mart 2015